Η ένοχη σιωπή, κι η λυτρωτική συγνώμη…

  Έχω ξαναγράψει για την «Εβραιούπολη» Σαλονίκη, που είχε πρώτη σε αριθμό κοινότητα, στην απελευθέρωση της του 1912, το Εβραϊκό στοιχείο.

  Αυτόν τον μαρτυρικό πληθυσμό, που έχασε το 96% των ανθρώπων του, το ’43 – ’45 στα Άουσβιτς των Ναζιστικών θηρίων.

  

  46.000 ανθρώπινες ζωές χάθηκαν αναίτια, απάνθρωπα, εγκληματικά, στα πλαίσια μιας διαστροφικής – παρανοϊκής ναζιστικής ιδεοληψίας, που στοχοποιούσε α πριορι, συγκεκριμένες φυλετικές ομάδες «υπανθρώπων», με πρώτη τους Εβραίους.

  Μια βρώμικη παράπλευρη απώλεια της γενοκτονίας των Θεσσαλονικέων Εβραίων πολιτών, ήταν και η σύληση, εξαφάνιση, τα χρόνια της Γερμανικής κατοχής, του τεράστιου Εβραϊκού νεκροταφείου της πόλης (το μεγαλύτερο της Ευρώπης).

  Μια βαριά κουρτίνα σκοτεινή, που έκρυβε ένοχα και σιωπηρά αυτή την τραγωδία – στίγμα, που απέχει μόνο 72 χρόνια από το σήμερα, τράβηξε διάπλατα ο πρώτος Ελεύθερος και Ειλικρινής

Δήμαρχος Μπουτάρης, στα εγκαίνια του μνημείου της θλιβερής ανάμνησης του συλημένου νεκροταφείου, των Εβραίων συμπατριωτών του.

  Η απόδοση του φριχτού γεγονότος της γενοκτονίας μ’ ευκολία, στους κακούργους ναζιστές, έδινε άλλοθι αθωότητας κι έριχνε στάχτη στα μάτια της ιστορίας, που άλλαξε την φυσιογνωμία, την ανθρωπολογία, την ιστορία, την πορεία της πόλης, σε χρόνο ελάχιστο.

  Θέλει μεγάλο θάρρος και λεβεντιά, να ζητήσεις συγνώμη δημόσια για τον εαυτό σου και τους συμπατριώτες – δημότες σου, οι οποίοι με την ψήφο τους σε κάναν πρώτο πολίτη της πόλης, για κάποιο έγκλημα που έγινε σε γειτόνους τους, δίπλα στη πόρτα τους, έστω σε δύσκολα μαύρα χρόνια κατοχής και σιώπησαν και γύρισαν το κεφάλι τους αλλού, και κάποιοι πολλοί κέρδισαν απ’ την αρπαγή των χαμένων περιουσιών, των συμπολιτών τους.

  Κι αυτό, όταν σήμερα η ψήφος των Εβραίων της πόλης (2.000 άνθρωποι περίπου), είναι απειροελάχιστος, πράγμα που πάντα μετράει ο «επαγγελματίας» κι «εχέφρων» πολιτικός…

  Το τότε επίσημο «κράτος» της πόλης, ο Δήμος της –έστω και με διορισμένο δήμαρχο- ακόμη χειρότερο, απ’ τον απλό Σαλονικιό, βεβήλωσε, ξήλωσε, εξαφάνισε το μεγαλύτερο νεκροταφείο της Ευρώπης, που σε βάθος χρόνου έφτανε στον 15^ο αιώνα, κι αποτελούσε εκτός απ’ την ιερότητα του, και ιστορικό μνημείο.

  350.000 τάφοι ξηλώθηκαν, διασκορπίστηκαν, εξαφανίστηκαν, διεπράγησαν μέχρι και το 1950, σ’ ένα χώρο που από τότε τίποτε δεν θυμίζει ότι εδώ θάβονταν αιώνες τώρα άνθρωποι της πόλης, δούλεψαν, πέθαναν σ’ αυτήν, που φιλόξενα και διορατικά τους δέχθηκε τον 15^ο αιώνα, μετά την εξόριση τους απ’ την Ισπανία του Φερδινάνδου και της Ισαβέλλας, στο όνομα ενός πρώιμου αντισημιτισμού των καθολικών.

  Το αδιανόητο για μας μέγεθος ενός νεκροταφείου, με 350.000 τάφους, που καταλάμβανε τεράστια περιοχή έξω απ’ τα τείχη της πόλης προς ανατολάς, εξηγείται απ’ την παράδοση της Ιουδαϊκής θρησκείας, που αντίθετα με τους χριστιανούς και μουσουλμάνους, δεν δέχεται την ανακομιδή των οστών των νεκρών, που δικαιούνται αιώνια ανάπαυση στον τάφο τους!!!

  Έτσι, προστίθενται όλο και νέοι τάφοι στους παλιούς κι αρχαίους, με συνεχή επέκταση του νεκροταφείου.

  Είναι αλήθεια ότι από την δεκαετία του ’20 και ιδίως μετά την πυρκαγιά του ’17 της πόλης, τέθηκε θέμα στις Εβραϊκές κοινοτικές αρχές, για περιορισμό και κατάργηση μέρους του νεκροταφείου τους, σε μια πόλη που όλο και αυξανόταν, κι ιδίως ανατολικά.

  Χωρίς να ‘μια φιλικότερος προς τους ιερωμένους, πρέπει να υπογραμμίσω την έντονη διαμαρτυρία του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Γενάδιου, τα χρόνια του πογκρόμ των Εβραίων, καθώς και του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού προς τις Γερμανικές κατοχικές αρχές, οι οποίες παραστάσεις, όπως ήταν φυσικό, βρήκαν βουλωμένα τα ναζιστικά αφτιά.

  …Η πόλη ντρέπεται για τους δωσίλογους Θεσσαλονικείς, συνεργάστηκαν με του κατακτητές, για όσους γείτονες καταχράστηκαν περιουσίες, για όσους πρόδωσαν, εκείνους που προσπαθούσαν να διαφύγουν…

  Με σκυμμένο κεφάλι, με περίσκεψη, με σοβαρότητα –χωρίς σοβαροφάνεια-, όταν το λέει ένας πολιτικός, κι όχι ένας ακαδημαϊκός – ιστορικός που δεν υπολογίζει το πολιτικό κόστος, τότε, ή έχει ξεφύγει τελείως απ’ την γνωστή πεπατημένη «παπαρολογία» των πολιτικών, ή είναι μεγάλο παλληκάρι, γιατί, μεθυσμένος αποκλείεται να ‘ναι, αυτός ο πρώην αλκοολικός, που νίκησε το πάθος του, παλεύοντας ανοιχτά μαζί του.

  Γύρω στα ’70, σε πολλά πεζοδρόμια του πανεπιστημιακού χώρου της πόλης, βλέπαμε τότε μαρμάρινα κομμάτια με γράμματα σημιτικής γραφής. Στην αφέλεια της νιότης μας, δεν συνειδητοποιούσαμε ότι πατούσαμε σε ταφόπλακες.

  Κι άντε εμείς οι νεολαίοι, που το μόνο που μας ενοχλούσε τότε ήταν η βαρβατίλα και τα …αποφασίζομεν και διατάσομεν… της χούντας, εκείνοι οι σοφοί καθηγητές του κορυφαίου πνευματικού ιδρύματος της μισής Ελλάδας, εκείνοι οι παλιοί – νοικοκύρηδες Σαλονικιοί, πως ανεχόταν να υπάρχουν σπασμένες ταφόπλακες στα τσιμέντα των πεζοδρομίων;

  Πρώτη μου φορά, πριν 15αριά χρόνια, διάβασα σε κάποιο ιστοριογράφημα του «αιρετικού» Πετρόπουλου, που τότε ζούσε εξόριστος στο Παρίσι (είχε καταδίκες για τα βιβλία του στην Ελλάδα), έγραφε λοιπόν ότι, η αυλή τεράστια του Αη Δημήτρη, ήταν μαρμαροκαλυμμένη με ταφόπλακες απ’ το Εβραϊκό νεκροταφείο…

  Μόνο, που οι προνοητικοί ιερωμένοι και επίτροποι της εκκλησίας, φρόντισαν κι εξαφάνισαν τις εβραϊκές γραφές που είχαν οι ταφόπλακες στη μνήμη των νεκρών τους!

  Αργότερα, σε κάποιο πεζογράφημα του Σαλονικιού, μοναδικού Γιώργου Ιωάννου, διάβασα για το πλιάτσικο που έκαναν οι γείτονες πρώτοι – πρώτοι, μόλις χάθηκε στη γωνία το γερμανικό φορτηγό, με την οικογένεια των Εβραίων γειτόνων του, του φίλου του και συμμαθητή του, Ίκκου.

  Ο ίδιος μάλιστα γράφει ότι, το μόνο που πρόφτασε στο λεηλατημένο σπίτι να πάρει, ήταν το σιδερένιο κρεβάτι του συμμαθητή του, που έκανε δικό του για χρόνια.

  Ο έξω απ’ τα καθιερωμένα του πολιτικού «σαβουάρ βιβρ», Μπουτάρης, κατονομάζει σαν υπεύθυνους για τη σύληση και καταστροφή του νεκροταφείου, τον Δεκέμβρη του ’42, πριν ακόμα εκτοπιστούν οι Εβραίοι, τον τότε δήμαρχο της πόλης και τον Γενικό Διοικητή Μακεδονίας, που συμφώνησαν σε μια νύχτα και με τη συγκατάθεση των κατοχικών αρχών και με εργάτες του δήμου, ξεκίνησαν την εξαφάνιση την ιερόσυλη, μιας μνήμης 500 ετών, των ανθρώπων της πόλης.

  Ακόμα, στο κάδρο των υπευθύνων βάζει και τον Πρύτανη και τον Έφορο Αρχαιοτήτων, που συμφώνησαν να επεκταθεί το Πανεπιστήμιο, στο χώρο του εξαφανισμένου νεκροταφείου.

  500 εργάτες του δήμου, με επικεφαλής μηχανικό, διέλυσαν – κατέστρεψαν τάφους, κάποιοι απ’ τους οποίους ήταν μοναδικά μνημεία από καλλιτεχνική – ιστορική σκοπιά.

  Πλιάτσικο μαρμάρων έκαναν πάμπολλοι, που το χρησιμοποίησαν στα ανεγειρόμενα τότε νεοκλασικά κι οικοδομές, αλλά και σε δημόσια κτήρια, Σχολεία, εκκλησίες.

  Οι πλείστοι των Εβραίων της πόλης δεν ήταν πλούσιοι για να ‘χουν μαρμάρινους τάφους. Οι τάφοι των φτωχών, ήταν κτιστοί με συμπαγή τούβλα Αλατίνι (Εβραίος βιομήχανος της πόλης). Τα χρησιμότατα αυτά υλικά – τούβλα, έκτισαν χιλιάδες σπίτια, κτήρια της πόλης…

  Το λιτό μνημείο που εγκαινίασε ο Μπουτάρης, στο χώρο του φρικτά συλημένου νεκροταφείου, μετά 72 χρόνια, κι η δημόσια ειλικρινής συγνώμη του για τα λάθη ενός άγριου παρελθόντος, κλείνει μια σκοτεινή, δύσοσμη πληγή στην ιστορία της πόλης.

  Γιατί, πέρα από φαρισαϊκές, πατριδοκάπηλες κορώνες, που συγκινούν εύκολα τα συναισθήματα των αφελών ομοφύλων σου, όπως πολύ εντυπωσιακά, χρόνια ολόκληρα παιάνιζαν οι Παπαγεωργόπουλοι, Ψωμιάδηδες, Καρατζαφέρηδες, υπάρχουν και οι δύσκολες, ειλικρινείς, πατριωτικές, πανανθρώπινες φωνές της αλήθειας, της συγνώμης, της αναγνώρισης του λάθους, της συναδέλφωσης και της ειρηνικής συμβίωσης.

  Ιδίως τώρα, που ύπουλα τα τύμπανα του πολέμου –πάντα σε χρόνια οικονομικής κρίσης- έστω και δειλά – δειλά, άρχισαν το απαίσιο προσκλητήριο, στο βωμό του αίματος, για το υπό ανεύρεση πετρέλαιό (ΜΑΣ)!!! Στην Ανατολική μεσόγειο.

ΥΓ 1. Μου άρεσε πολύ το αφιέρωμα της ΝΕΡΙΤ, για τα 100 χρόνια του αιματηρότατου (50 εκατ. Νεκροί) Α’ Παγκόσμιου πολέμου, που όλοι οι εμπλεκόμενοι σ’ αυτόν αντιμαχόμενοι στρατιώτες, πίστευαν ακράδαντα ότι κάνουν έναν πατριωτικό – αμυντικό πόλεμο!!!

  Γεια σου ΜΠΟΥΤΑΡΗ, Δήμαρχε του 22^ου αιώνα!

ΥΓ 2. Πρόσφατα, πέθανε στη Συρία, προστατευόμενος από το καθεστώς Άσαντ, όπου είχε καταφύγει από το 1954, ο Αυστριακός Αλόις Μπρούνερ, ο επονομαζόμενος «χασάπης της Θεσσαλονίκης», στενός συνεργάτης του Άιχμαν, δικασμένος ερήμην σε θάνατο.

  Μέσα σε 6 βδομάδες, με 17 συρμούς με κλειστά βαγόνια, που έπαιρναν από 2.500 έως 3.000 άτομα, «διέγραψε» μέσω Άουσβιτς, την ανθούσα Εβραϊκή κοινότητα Σαλονίκης!!!

  ΥΓ 3. Το άρθρο δένει με την κοντινή μας Μεγάλη Εβδομάδα.

  Γιατί η θύμηση κι η γνώση τραγικών ιστορικών εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, πρέπει πάντα να αναφέρονται, για την αποφυγή παρόμοιων ή άλλων στο μέλλον.

  Κι η ενθύμηση των ναζιστικών ή άλλων μαζικών εγκλημάτων, δεν είναι αναμόχλευση παλιών πληγών, αλλά ενθύμηση και γνώση της πρόσφατης τραγικής ιστορίας της ανθρωπότητας.

  Όσο κι αν αυτό στεναχωρεί σημερινούς Δημοκράτες, κι άσπονδους φίλους Γερμανούς…