Στο Βίτσι…

(Του Θανάση Τραϊανού, από το ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ που κυκλοφορεί)…

  Είναι το βουνό της γενέθλιας γης. Το γνωρίζω εξ απαλών ονύχων. Ορθώνεται στα ανατολικά του χωριού μου,

 

 το Κεφαλάρι Καστοριάς, και το έβλεπα εκεί ως τα επτά μου χρόνια, όταν πρωτάκι του Σχολείου, βρέθηκα έπηλυς στο Αμύνταιο.

  Από τότε το βλέπω στα δυτικά της δεύτερης πατρίδας μου, άλλοτε βροχερό, άλλοτε χιονισμένο και τις πολλές φορές ηλιόλουστο με τις κεραίες και τα ραντάρ στην κορυφή του.

  Μολονότι θιασώτης της ορεινής πεζοπορίας ποτέ δεν σχεδίασα να ανέβω στην κορυφή του. Την θεωρούσα «άβατο» λόγω της ύπαρξης εκεί των ραντάρ και του στρατοπέδου της Πολεμικής Αεροπορίας. Το είχα ξεγράψει, με πόνο ψυχής, ως στόχο ορειβατικό.

  Μου αρκούσε, που περνούσα με το αυτοκίνητό μου από τον αυχένα ανάμεσα σ’ αυτό και την Γκολίνα, κάθε φορά που επέλεγα να μεταβώ στην Καστοριά, μέσω Βιτσίου. Είχα «ζηλέψει» τον Πέτρο γιατί ένα μεγάλο μέρος της στρατιωτικής του θητείας το υπηρέτησε στη Βάση της Πολεμικής Αεροπορίας, η οποία είναι εγκατεστημένη κάτω από την κορυφή του, στην άκρη του πανέμορφου οροπεδίου, στα 1.800 μ. υψ.

  Ήθελα στα αλήθεια να υπάρξω για λίγο σ’ εκείνο το υψόμετρο, με θέα, κοντά στα άλλα, και το χωριό μου, και να βιώσω τις αντίξοες συνθήκες του Χειμώνα, τις ομιχλώδεις και βροχερές του Φθινοπώρου αλλά και τις ήμερες και φωτεινές της Άνοιξης και του Καλοκαιριού! Το υποστηρίζω μετά λόγου γνώσεως, ότι είναι ιδανικό βουνό για ορεινή πεζοπορία.

  Μονοπάτια, όπως το Διεθνές Ορειβατικό Μονοπάτι Ε4, και δασόδρομοι από τη Βυσσινιά και την Οξυά στην Καστοριά, από τα Ασπρόγεια και το Νυμφαίο στο Αμύνταιο και από την Τριανταφυλλιά και τη Βίγλα στην Φλώρινα, σε περιηγούν μαγευτικά μέσα από μεγαλειώδεις οξιές σε απίθανα ξέφωτα, «λιμνούλες» και μπαλκόνια με πανοραμική θέα.

Αν δε είσαι και «τυχερός», μπορεί να έχεις και κανένα συναπάντημα με το νούμερο ένα θηλαστικό των βουνών μας, την καφετιά αρκούδα.

  Αλλά και στο λιβαδότοπο της ανηφοριάς για την κορυφή, έξοχα ψυχρόβια αγριολούλουδα σε συντροφεύουν καθώς πορεύεσαι λαχανιασμένος.

Ποτέ, λοιπόν, μη λες ποτέ!

  Η κορυφή του Βιτσίου δεν είναι, όπως λανθασμένα πίστευα, «άβατο».

  Ένα καθαρό μονοπάτι, δίπλα στην περίφραξη του στρατοπέδου, στα αριστερά, όπως βλέπεις την πύλη του, σε οδηγεί πάνω από τα όρια του περιφραγμένου χώρου και από εκεί ορειβατώντας, παράλληλα με τις κολόνες της Δ.Ε.Η., σ’ ένα πεδίο πολύ ανηφορικό, αλλά καθαρό αλπικό λιβάδι, φτάνεις στις κεραίες της Ε.Ρ.Τ., σχεδόν στην κορυφή 2.128 μ. ύψος.

Πιο ψηλά ο χώρος είναι περίφρακτος λόγω των ραντάρ. Όμως το φτάσιμο ως εκεί είναι σημαντικό και … αποκαλυπτικό!

«Μεγάλος Είσαι Κύριε και θαυμαστά τα έργα Σου»

  Η λίμνη της Καστοριάς εκτίθεται σαν ζωγραφιά σ’ ένα καταπράσινο πλαίσιο, με τη γήινη γλώσσα της Πόλης να πλέει στη γαλάζια επιφάνειά της. Εξαίσια δημιουργία!

  Στο βάθος του ορίζοντα, στα νότια, μέσα στη θερινή αχλύ διαγράφεται το γνωστό περίγραμμα του Σμόλικα και δυτικότερα του Γράμμου.

  Στα δυτικά, επίσης, ξεχύνονται τα «Κορέστεια, τα χωριά της λήθης» (βιβλίο του Άγγελου Σινάνη). Χωριά λησμονημένα, σπίτια χτισμένα με πλιθάρια, καμωμένα από λάσπη, στο χρώμα του κόκκινου τριαντάφυλλου, άχυρο και νερό, ψημένα με ιδρώτα στον ήλιο, σπίτια, που καταρρέουν, που λιώνουν σαν χύμα παγωτό κασάτο, σε χωριά από «τερακότα».

  «Αυτά τα χωριά φέρουν ένα αρχιτεκτονικό και ιστορικό βάρος, κουβαλάνε μνήμη με μια ιστορία τρομερή», γράφει ο Άγγελος Σινάνης και συνεχίζει: «Η δεκαετία του 1940 ανέκοψε βίαια μια ανοδική δημογραφική τάση και σχετική ευημερία των χωριών. Υποστηρίζεται ότι σε αυτόν ιδίως τον σλαβόφωνο θύλακα τερματίστηκε η παλιά διαμάχη Εξαρχικών εναντίων Πατριαρχικών, παρασύροντας μεγάλο τμήμα του πληθυσμού εκτός Ελλάδας».

  Πάνω από το χωριό Γάβρος στέκει το βουνό Μάλι Μάδι, θέατρο πολεμικών επιχειρήσεων, όπως και το ίδιο το Βίτσι, κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο.

  Κάπου κάτω από την κορυφή Κούλα στο χωριό Βαψώρι (σήμερα Ποιμενικό) συναντάς μόνο ερείπια όπως και στη Περικοπή κάτω από την Γκολίνα. Διασώζονται μόνο οι εκκλησίες τους και στην Περικοπή το Σχολείο και λίγα σπίτια.

  Στα νότια της κορυφής, πολύ κοντά, σε προκαλεί η βραχώδης κορυφή Γκράορο, πρόσφορη και για αναρρίχηση και ανάμεσα σ’ αυτή και το Όντρετς ηρεμούν γαλήνια οι ονομαστές «Λιμνούλες».

  Στο οροπέδιο του αυχένα, δυο-τρεις εκατοντάδες μέτρα από την πύλη του Στρατοπέδου έχει στηθεί από τους νικητές του Εμφύλιου Σπαραγμού ένα απέριττο μνημείο.

  Στο ξεκίνημα του δρόμου από Φλώρινα προς Βίτσι, σ’ ένα κτήμα -μαζικός τάφος των νεκρών του Δ.Σ.Ε. στη μάχη της Φλώρινας- έχει στηθεί από το Κ.Κ.Ε. ένα άλλο περίτεχνο μνημείο.

  Διχασμός. Νικητές και ηττημένοι, μετά επτά δεκαετίες τιμούν χωριστά τους νεκρούς τους και τους αγώνες!

  Ας γυρίσουμε όμως στην κορυφή.

  Βρισκόμαστε εκεί χαμογελαστοί ο Λάζαρος Ηλιόπουλος, ο Ορέστης Ρώμας, ο Στέφανος Χατζηκωνσταντίνου, ο Θωμάς Τζήγας και εγώ. Ο φίλος μας ο Θανάσης Τόιτος είχε μείνει στο οροπέδιο ως υποστήριξη βάσης!

  Μείναμε στην κορυφή λίγα λεπτά, χαρήκαμε τη φύση και την φωτογραφίσαμε.

  Κατεβήκαμε γεμάτοι ευεξία στο οροπέδιο, όπου είχαμε αφήσει τα αυτοκίνητα.

  Είχαμε διανύσει ως την κορυφή 1.500 μ. καλύπτοντας υψομετρική διαφορά 300 μέτρων. Γερός ανήφορος. Άλλα τόσα μέτρα διανύσαμε στο κατέβασμα. Εύκολος ο κατήφορος.

Χρειαστήκαμε μία ώρα και σαράντα πέντε λεπτά για την ολοκλήρωση της προσπάθειας. Καλός χρόνος για τα … κυβικά μου!

  Ως τον αυχένα – οροπέδιο - φτάσαμε μέσω του δημόσιου δρόμου Φλώρινας – Βιτσίου -Καστοριάς. Η απόσταση από το Αμύνταιο, μέσω Περάσματος είναι 50 χιλιόμετρα. Το Βίτσι απέχει από την Φλώρινα 19 και από την Καστοριά 25 χιλιόμετρα. Ο δρόμος είναι πολύ καλός και η διαδρομή καταπληκτικής ομορφιάς: Δάσος και … πάλι δάσος ως το οροπέδιο και από εκεί και κάτω ως το Τοιχιό πάλι δάσος. Και θέα; … Όλα τα λεφτά!