Τουρισμός στο Αμύνταιο – Μια ιστορία γεμάτη θλίψη…

Γράφει ο ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ 

(Από το ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ που κυκλοφορεί)

  Πολλοί ίσως να θυμούνται πριν ξεσπάσει η κρίση, την τουριστική δυναμική που είχε η ευλογημένη μας περιοχή.

  Θυμάμαι τις ημερίδες για τον τουρισμό, τις εκθέσεις εναλλακτικού τουρισμού, τις συζητήσεις και τα επενδυτικά όνειρα των επαγγελματιών, τις προσδοκίες…

  Που πήγανε όλα αυτά;
  

  Να σου πω εγώ αναγνώστη που πήγανε. Πήγανε στον βρόντο φίλε αναγνώστη, και φταίχτες είμαστε όλοι μας.

- Από την μια έχουμε τους επαγγελματίες του τουρισμού. Οι συμπολίτες μας αυτοί λοιπόν, έχοντας συνηθίσει τις επιδοτήσεις, πλέον έπαψαν να κάνουν επενδύσεις από την τσέπη τους και πάντα περίμεναν μήπως γίνει κάποιο πρόγραμμα. Θα μου πεις, ε αφού υπήρχαν οι επιδοτήσεις γιατί να μην τις προσμένουν; Οι επιδοτήσεις φίλε αναγνώστη ήταν ένα πολύ καλό εργαλείο του κράτους για τη δημιουργία σύγχρονων τουριστικών μονάδων ή επιχειρήσεων τουριστικού ενδιαφέροντος αλλά και τον εκσυγχρονισμό των ήδη υπαρχόντων.

  Όσο και αν φαίνεται παράξενο, οι επιδοτήσεις ήταν προϊόν ενός μακρόπνοου σχεδίου (από αυτά που δεν μας έχει συνηθίσει το ελληνικό κράτος) που αποσκοπούσε στη βελτίωση της εικόνας του τουριστικού προϊόντος της χώρας μας.

  Σε ανύποπτο χρόνο (γύρω στο 2007-2008) είχα γράψει αλλά είχα κάνει και συζητήσεις υποστηρίζοντας ότι ως το 2020 ο τουρισμός της χώρας μας θα φτάσει τα 20 εκατομμύρια, εισπράττοντας βλέμματα μεγάλης δυσπιστίας. Απ’ ότι φαίνεται θα πρέπει να αναθεωρήσω τις προβλέψεις, αφού φαίνεται πλέον ότι πάμε για μεγαλύτερα νούμερα!

  Ας γυρίσουμε όμως στις επιδοτήσεις. Πολλοί συντοπίτες μας λοιπόν, φρόντισαν να πάρουν επιδοτήσεις, όχι απλά χωρίς σχεδιασμό για τις πραγματικές ανάγκες της επιχείρησης τους, αλλά σκεφτόμενοι μόνο το πώς θα κάνουν καμιά υπερτιμολόγηση ώστε να αγοράσουν κι ένα καλό αυτοκίνητο για την πάρτη τους.

  Άλλοι, ενώ είχαν ανάγκες για επιπλέον προσωπικό, δεν προσελάμβαναν κανέναν γιατί περίμεναν να βγει πρόγραμμα, χωρίς να σκεφτούν ότι έτσι δημιουργούν ανεπάρκεια εξυπηρέτησης των επισκεπτών τους.

  Θα μου πεις, ξέρεις τι έξοδα σημαίνει η πρόσληψη ενός ατόμου; Δίκαιη ερώτηση, αλλά τότε διάβολε γιατί έβλεπα ιδιοκτήτες επιχειρήσεων να μην πατάνε στη δουλειά καθόλου;

  Και δεν είναι μόνο αυτό βέβαια, είναι και η απλήρωτη εργασία.

  Γνωρίζω κάμποσες περιπτώσεις, θα σταθώ όμως σε μια: Ήταν μια κοπέλα, η οποία δούλευε σαν το σκυλί 10 και 12 ώρες χωρίς να πληρώνεται υπερωρίες. Μέχρι που η εργοδοσία άρχισε να μην πληρώνει ούτε και το μισθό της ενώ είχε την οικονομική δυνατότητα.

  Αποτέλεσμα; Η υπάλληλος έφυγε, η επιχείρηση εξαναγκάστηκε να την πληρώσει και με το παραπάνω έστω και με χίλια ζόρια, και τελικά η καλύτερη υπάλληλος που μπορούσαν να έχουν, δουλεύει πλέον κάπου μακριά από τον τουρισμό. 

  Επιπλέον, κανένας (ή σχεδόν κανένας) από τους επαγγελματίες του τουρισμού δεν ενδιαφέρθηκε να κοιτάξει παραέξω. Σου λέει, αφού έχουμε τους Θεσσαλονικείς και τους Αθηναίους – που τους χρεώνουμε και μια βάρκα χρήματα – τι τους θέλουμε τους ξένους; Σαφώς και τους θέλουμε, για να υπάρχει διασπορά του πελατολογίου.

  Σε κάποιους επαγγελματίες που είχα καλύτερη σχέση, το είχα πει πριν την κρίση, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι η διασπορά μειώνει τους κινδύνους εξάρτησης από αγορές οι οποίες μπορούν ξαφνικά να κλείσουν.

  Ε, όταν οι αγορές αυτές έκλεισαν, οι περισσότεροι (αν όχι όλοι) βρέθηκαν απροετοίμαστοι. Το χειρότερο όμως είναι ότι ούτε και τώρα σκέφτονται το ενδεχόμενο να στραφούν στις αγορές του εξωτερικού, είτε γιατί δεν πιστεύουν ότι η περιοχή μας μπορεί να σταθεί επάξια στη διεθνή αγορά, είτε γιατί έχουν χάσει το ενδιαφέρον τους προς τον τουρισμό και βγάζουν τα προς το ζην από άλλες οικονομικές δραστηριότητες.

  Ακόμα, ας σκεφτούμε τις χρεώσεις:  

  Όταν σε ανάλογους τόπους του εξωτερικού με μεγαλύτερη τουριστική αξιοποίηση και καλύτερο τουριστικό προϊόν οι τιμές ήταν χαμηλότερες (πιθανόν να είναι ακόμα), τι τάχα μπορούμε να περιμένουμε εκτός από την χλεύη και την απόρριψη των τουριστών του εξωτερικού;

  Τέλος, ένα από τα λάθη που καταλογίζω στους επαγγελματίες είναι και η τοπική μας κουζίνα. Αυτήν που δεν σερβίρουμε.

  Πόσοι άραγε από τους επαγγελματίες που διαθέτουν καταλύματα και προσφέρουν πρωινό έχουν εντάξει σε αυτό τοπικά προϊόντα;

  Πόσοι από αυτούς προσφέρουν κάτι το διαφορετικό;

  Πόσες επιχειρήσεις εστίασης προσφέρουν τοπικά πιάτα; Το αξιοπερίεργο στην τελευταία περίπτωση είναι ότι ενώ έχουμε επιτυχημένα παραδείγματα από τους Κοντοσώρο και Πασπάλη, οι οποίοι προσφέρουν υπέροχα τοπικά πιάτα, ουσιαστικά ελάχιστοι έχουν ακολουθήσει αυτόν τον δοκιμασμένο δρόμο.

  -Από την άλλη, έχουμε τις τοπικές διοικήσεις. Μιλάω για όλον αυτόν τον συρφετό που έχει βαλθεί να αποτελειώσει ότι έχει απομείνει από τα καταστρεπτικά μας χέρια.

  Τι να πρωτοαναφέρω; Τα πανάκριβα ταξίδια αναψυχής χωρίς κανένα σκοπό και αποτέλεσμα, ντεμέκ για να «φέρουμε τουρίστες»; Την εμπλοκή του κάθε ανόητου εκλεγμένου με το πρώιμο παραφουσκωμένο Εγώ που θα πάρει αποφάσεις που θα πληρώσουμε όλοι μας αλλά θα ωφεληθούν οι τσέπες των ιδίων και των παρατρεχάμενών τους;

  Τον άνευ σχεδίου και οράματος σχεδιασμό μιας τουριστικής προβολής - όταν και αν αυτός γίνεται;

  Τις καλοκαιρινές φιέστες που αντί να παρέχουν μια όμορφη βραδιά σε μας και τους επισκέπτες μας, τελικά προσφέρουν ένα καρακιτσαριό από σκυλάδικα με υπερτιμολογημένες συναυλίες που σκανδαλίζουν και τον πιο καλοπροαίρετο και μας κάνουν να φαινόμαστε σαν τον ανόητο τζίτζικα που τραγουδάει το καλοκαίρι και τον χειμώνα κλαίγεται γιατί δεν έχουν πετρέλαιο τα σχολεία του;

  Τις απίστευτες εκείνες συμβάσεις - απευθείας αναθέσεις - που κάνουν μπαμ από μακριά ότι είναι κλασσική περίπτωση υπερτιμολόγησης με σκοπό την κατάχρηση δημοσίου χρήματος, το οποίο πληρώνουμε όλοι μας και κερδίζουν κάποιοι, χωρίς κανένα κέρδος για τον τόπο και τελικά μένουμε εμείς σαν τους χαζούς στο τέλος να τους ακούμε ότι δεν υπάρχουν χρήματα;

  - Και αφού σκούξαμε για τους άλλους, ας πάμε και στην αφεντιά μας.

  Πόσοι από εμάς ασχοληθήκαμε με ζήλο να βοηθήσουμε έναν επισκέπτη ο οποίος ζήτησε μερικές πληροφορίες για τον τόπο μας;

  Πόσοι από αυτούς τους λίγους που ασχολήθηκαν ήξεραν πραγματικά να βοηθήσουν;  

  Πόσοι από εμάς όταν ερωτηθήκαμε τι έχουμε να προτείνουμε, είχαμε κάτι άλλο να προτείνουμε πέρα από το Νυμφαίο και τον Αρκτούρο;

  Πόσοι από εμάς γνωρίζουμε να προτείνουμε μια ωραία διαδρομή σε έναν επισκέπτη;

  Πόσοι από εμάς έχουμε κάνει μια ωραία διαδρομή στον τόπο μας τελικά;

  Πόσοι από εμάς παροτρύναμε έναν επισκέπτη – ακόμα και αν αυτός ρώτησε μόνο οδηγίες για να κατευθυνθεί σε ένα μέρος – να δοκιμάσει ένα συγκεκριμένο τοπικό πιάτο, όπως π.χ. τις «τουλτσένι πιπέρκι» ή χαϊδευτικά «τουλτσίνκες»;

  Και πόσοι από εμάς ξέρουμε τι είναι οι «τουλτσίνκες»;

  Μπαίνω στον πειρασμό να σου γράψω φίλε αναγνώστη τι είναι οι «τουλτσίνκες».   Δεν θα το κάνω όμως. Ίσως έτσι να σου εξάψω την περιέργεια και να ρωτήσεις κάποιον άλλον για να μάθεις. Και ίσως, αν αυτός δεν γνωρίζει, να ψάξει κι αυτός να μάθει. Κι ίσως έτσι να μάθουμε όλοι μας. Ζητάω πολλά ε;