Τι είναι η βιταμίνη U…

Γράφει η Ιωάννα Καλυβά, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος

  Η βιταμίνη U είναι ένας όρος που εισήχθη στις αρχές της δεκαετίας του 1950 για τον προσδιορισμό μιας ένωσης στον χυμό λάχανου. Παρά το όνομά της, η βιταμίνη U δεν είναι πραγματική βιταμίνη αλλά μάλλον παράγωγο του αμινοξέος μεθειονίνη.

  Παραδείγματα παραγώγων μεθειονίνης που συχνά ονομάζονται βιταμίνη U περιλαμβάνουν την S-μεθυλομεθειονίνη (SMM), τη μεθυλομεθειονίνη σουλφόνιο (SMM) και την 3-αμινο-3-καρβοξυπροπυλο διμεθυλοσουλφόνιο.

  Η βιταμίνη U διατίθεται όχι μόνο ως συμπλήρωμα, αλλά επίσης βρίσκεται φυσικά σε διάφορα τρόφιμα, ιδιαίτερα στα σταυρανθή λαχανικά όπως στο λάχανο, στο μπρόκολο και στα λαχανάκια Βρυξελλών. Επιπλέον, οι εταιρείες καλλυντικών μπορούν να την προσθέσουν σε ορισμένες κρέμες, ορούς, μάσκες προσώπου και άλλα προϊόντα.

Οφέλη και χρήσεις

  Η βιταμίνη U διαφημίζεται συχνότερα ως θεραπεία για έλκη στομάχου, αν και προτείνεται επίσης για:

• βελτίωση της πέψης,

• ενίσχυση της ανοσολογικής υγείας,

• προστασία από τροφικές αλλεργίες,

• μείωση της χοληστερόλης και

• επιτάχυνση επούλωσης των πληγών.

  Ωστόσο, η έρευνα είναι περιορισμένη. Μόνο λίγα από αυτά τα οφέλη υποστηρίζονται επί του παρόντος από την επιστήμη.

1. Μπορεί να βοηθήσει στην επούλωση του έλκους του στομάχου

  Όταν η βιταμίνη U αρχικά ερευνήθηκε τη δεκαετία του 1950, μερικές μελέτες έδειξαν ότι η κατανάλωση 1 λίτρου (945mL) χυμού λάχανου καθημερινά βοήθησε τα έλκη του εντέρου να επουλωθούν 4-5 φορές ταχύτερα από την τυπική θεραπεία κατά του έλκους που ήταν διαθέσιμη εκείνη τη στιγμή. Ωστόσο, οι ερευνητές δεν μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν εάν αυτά τα αποτελέσματα οφείλονταν στη βιταμίνη U ή σε πολλά θρεπτικά συστατικά. Έκτοτε, λίγες μελέτες έχουν εξετάσει το θέμα. Για να προσδιοριστεί εάν η βιταμίνη U είναι πραγματικά αποτελεσματική κατά των ελκών απαιτείται περισσότερη έρευνα.

2. Μπορεί να προστατεύσει τους πνεύμονες, το συκώτι και τα νεφρά

  Η βιταμίνη U μπορεί να προστατεύσει τους πνεύμονες, το συκώτι και τα νεφρά από βλάβες. Σε μια μελέτη σε ζώα, η βιταμίνη U βοήθησε στην αποτροπή ορισμένων βλαβών του ήπατος που προκαλούνται από το κοινό φάρμακο κατά του σπασμού, το βαλπροϊκό οξύ. Σε μια άλλη μελέτη, οι αρουραίοι στους οποίους χορηγήθηκε βιταμίνη U εμφάνισαν λιγότερο σοβαρή νεφρική βλάβη μετά τη λήψη βαλπροϊκού οξέος από αυτούς που δεν έλαβαν βιταμίνη U. Αυτή η ουσία φάνηκε επίσης να μείωσε τους δείκτες φλεγμονής. Η έρευνα σε ζώα πρότεινε επίσης ότι η βιταμίνη U μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της βλάβης των πνευμόνων που προκύπτει από επιληπτικές κρίσεις. Ωστόσο, οι ανθρώπινες μελέτες είναι απαραίτητες.

3. Μπορεί να μειώσει τα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων

Ενώ ορισμένα στοιχεία υποστηρίζουν την ιδέα ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης U βοηθούν στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων, τα στοιχεία παραμένουν αδύναμα. Για παράδειγμα, μια μελέτη σε δοκιμαστικούς σωλήνες υποδηλώνει ότι η βιταμίνη U μπορεί να εμποδίσει τη δημιουργία λιποκυττάρων και να μειώσει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων, αλλά υπάρχουν λίγες σχετικές μελέτες σε ανθρώπους. Σε μια μελέτη 8 εβδομάδων, τα άτομα που έλαβαν 1,5 γραμμάρια βιταμίνης U την ημέρα δεν παρουσίασαν καμία αλλαγή στα επίπεδα των τριγλυκεριδίων, υψηλότερη HDL (καλή) χοληστερόλη και σχεδόν 10% μείωση της ολικής χοληστερόλης. Ωστόσο, αυτή η μελέτη περιελάμβανε λίγους συμμετέχοντες. Ως εκ τούτου, απαιτείται περισσότερη ανθρώπινη έρευνα.

4. Μπορεί να βοηθήσει στην επούλωση τραυμάτων και στην προστασία του δέρματος

  Η βιταμίνη U μπορεί να προσφέρει κάποια προστασία από τις υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου (UV), καθώς και να επιταχύνει την επούλωση των πληγών. Μελέτες σε δοκιμαστικούς σωλήνες και ζώα αναφέρουν ότι η εφαρμογή βιταμίνης U απευθείας σε πληγές μπορεί να επιταχύνει το κλείσιμο των πληγών.

  Επιπλέον, η βιταμίνη U φαίνεται να προστατεύει από εγκαύματα και άλλες βλάβες που προκαλούνται από τις υπεριώδεις ακτίνες. Με βάση αυτά τα ευρήματα, ορισμένοι ερευνητές προτείνουν ότι ορισμένα καλλυντικά πρέπει να παρασκευάζονται με βιταμίνη U. Ωστόσο, η έλλειψη ανθρώπινης έρευνας σημαίνει ότι απαιτούνται περαιτέρω μελέτες.

Παρενέργειες και προφυλάξεις

  Η βιταμίνη U είναι πιθανώς ασφαλής όταν καταναλώνεται απευθείας από ολόκληρα τρόφιμα. Ωστόσο, λίγα είναι γνωστά για την ασφάλειά της ή τις πιθανές παρενέργειες σε μορφή συμπληρώματος. Επομένως, είναι πιθανότερο ασφαλέστερο να βασίζεστε σε τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη U, όπως το λάχανο, το μπρόκολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών για να ενισχύσετε την πρόσληψη της.

  Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων, η βιταμίνη U μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό των ματιών, του δέρματος ή των πνευμόνων σε περίπτωση άμεσης επαφής με αυτά. Έτσι, πρέπει να είστε προσεκτικοί με προϊόντα περιποίησης του δέρματος που την περιέχουν.

Δοσολογία

  Λόγω περιορισμένης έρευνας, οι συστάσεις για τη δοσολογία της βιταμίνης U δεν έχουν τεκμηριωθεί. Μια μελέτη σε ανθρώπους χρησιμοποίησε 1,5 γραμμάρια βιταμίνης U για 8 εβδομάδες. Ωστόσο, αυτή η μελέτη δεν δοκίμασε εναλλακτικές δόσεις ή διάρκεια. Ως εκ τούτου, απαιτείται περισσότερη έρευνα.

Υπερβολική δόση

  Μέχρι στιγμής, δεν έχουν αναφερθεί περιπτώσεις υπερδοσολογίας της βιταμίνης U. Η υπερβολική δόση είναι απίθανη εάν την καταναλώνετε αποκλειστικά από τα τρόφιμα. Λάβετε υπόψη ότι μελέτες δεν έχουν ακόμη εξετάσει τις επιπτώσεις της υψηλής πρόσληψης βιταμίνης U από τα συμπληρώματα. Αυτό καθιστά αδύνατο να αποκλειστεί η πιθανότητα υπερδοσολογίας με βιταμίνη U. Ως εκ τούτου, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοηθεί εάν είναι δυνατή η υπερβολική δόση, τα σημεία και τα συμπτώματα που σχετίζονται με αυτήν και ο ασφαλέστερος τρόπος αντιμετώπισης της.

Εγκυμοσύνη και θηλασμός

  Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη U όπως το λάχανο, το μπρόκολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών θεωρούνται ευρέως ασφαλή για κατανάλωση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού. Ωστόσο, λίγα είναι γνωστά για την ασφάλεια της βιταμίνης U σε μορφή συμπληρώματος. Επομένως, πρέπει να αποφύγετε αυτά τα συμπληρώματα εάν είστε έγκυος ή θηλάζετε.

Χρήση σε συγκεκριμένους πληθυσμούς

  Τρόφιμα που είναι φυσικά πλούσια σε βιταμίνη U, όπως τα σταυρανθή λαχανικά, θεωρούνται γενικά ασφαλή για τους περισσότερους ανθρώπους. Ωστόσο, λίγα είναι γνωστά για την ασφάλεια των συμπληρωμάτων βιταμίνης U για συγκεκριμένους πληθυσμούς. Μέχρι να υπάρξει περισσότερη έρευνα, όσοι ενδιαφέρονται να αυξήσουν την πρόσληψη της συγκεκριμένη βιταμίνης θα πρέπει να το κάνουν μέσω τροφίμων και όχι μέσω συμπληρωμάτων.