Αιμορροΐδες και διατροφή…

 (Γράφει η Ιωάννα Καλυβά, στο ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ που κυκλοφορεί)…

  Οι αιμορροΐδες είναι μάζες με αγγεία (φλέβες και αρτηρίες) στο χαμηλότερο μέρος του ορθού και του πρωκτού. Αρκετές φορές οι φλέβες αυτές πρήζονται και μεγαλώνουν σε μέγεθος από το αίμα που συμφορίζεται εντός τους. Κάποιες φορές, τα τοιχώματα αυτών των φλεβών λεπταίνουν τόσο πολύ από το τέντωμα, με αποτέλεσμα οι φλέβες να προεξέχουν και να ερεθίζονται, ειδικά κατά την κένωση.

  Οι αιμορροΐδες από μόνες τους, είναι απολύτως φυσιολογικό και απαραίτητο μέρος του σώματός μας. Όταν όμως πρήζονται προκαλούν αιμορροϊδοπάθεια.

  Οι αιμορροΐδες είναι μία από τις πιο κοινές αιτίες αιμορραγίας από το ορθό. Η παθογένειά τους μπορεί να μην ενέχει κινδύνους για την υγεία (εκτός λίγων περιπτώσεων, κατά τις οποίες η απώλεια αίματος είναι μεγάλη και συνοδεύεται με μεγάλη πτώση του αιματοκρίτη), όμως υποβαθμίζει σημαντικά την ποιότητα ζωής του ασθενούς.

  Σε πρώιμο στάδιο, η αιμορροϊδοπάθεια μπορεί να υποχωρήσει και μόνη της με την εφαρμογή ειδικής αλοιφής. Αν όμως η αιμορροϊδοπάθεια έχει γίνει χρόνια, τότε θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με επέμβαση. Ορισμένες τροφές μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, ακόμη και στην πρόληψη τους.

1. Όσπρια

  Για να αποτρέψετε τις εξάρσεις των αιμορροΐδων, είναι καλό να λαμβάνετε αρκετές φυτικές ίνες. Τόσο οι διαλυτές όσο και αδιάλυτες φυτικές ίνες μπορούν να βοηθήσουν στο πρόβλημά

σας. Οι διαλυτές ίνες βοηθούν ώστε να απομακρύνονται ευκολότερα τα υπολείμματα των τροφών από το σώμα, ενώ οι αδιάλυτες ίνες περνούν ακέραιες από το γαστρεντερικό και διευκολύνουν την ομαλή λειτουργία του, προλαμβάνοντας τη δυσκοιλιότητα και τα δυσάρεστα επακόλουθα αυτής. Για ένα υγιές έντερο είναι καλό να έχετε και τα δυο είδη στη διατροφή σας.

  Τα όσπρια είναι οι εδώδιμοι σπόροι των φυτών της οικογένειας Fabaceae. Περιλαμβάνουν τα φασόλια, τις φακές, τα μπιζέλια και τα ρεβίθια. Είναι γεμάτα και με τα δύο είδη φυτικών ινών αλλά ιδιαίτερα πλούσια σε διαλυτές φυτικές ίνες. Για παράδειγμα, 1 φλιτζάνι (198 γραμμάρια) μαγειρεμένες φακές περιέχει σχεδόν 16 γραμμάρια φυτικών ινών.

  Οι περισσότεροι ενήλικες θα πρέπει να λαμβάνουν 21–38g την ημέρα, αν και αυτό μπορεί να διαφέρει ανάλογα με την ηλικία και το φύλο.

  Οι φακές και άλλα όσπρια μπορούν να αυξήσουν τα κόπρανα. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των αιμορροΐδων ή στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.

2. Δημητριακά ολικής

  Τα δημητριακά ολικής αλέσεως διατηρούν το φύτρο, το πίτουρο και το ενδοσπέρμιό τους, τα οποία είναι γεμάτα με ευεργετικά συστατικά όπως οι φυτικές ίνες. Είναι ιδιαίτερα πλούσια σε

αδιάλυτες φυτικές ίνες. Αυτό βοηθά στη δυσκοιλιότητα, κάτι που μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του πόνου και της ενόχλησης που σχετίζονται με τις αιμορροΐδες. Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει επίσης το κριθάρι, το καλαμπόκι, την κινόα, το καστανό ρύζι και τη βρώμη.

  Το πλιγούρι βρώμης είναι μια ιδιαίτερα καλή επιλογή για να συμπεριλάβετε στη διατροφή σας όταν προσπαθείτε να μειώσετε τα συμπτώματα των αιμορροΐδων, καθώς περιέχει ένα συγκεκριμένο είδος διαλυτής ίνας που ονομάζεται β-γλυκάνη, η οποία ωφελεί το μικροβίωμα του εντέρου ενεργώντας σαν πρεβιοτικό. Τα πρεβιοτικά βοηθούν στην τροφοδοσία των φιλικών βακτηρίων στο έντερο.

3. Σταυρανθή λαχανικά

  Στα σταυρανθή λαχανικά περιλαμβάνονται το μπρόκολο, το κουνουπίδι, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το σέσκουλο, τα άγρια χόρτα, το λάχανο και τα γογγύλια. Εκτός του ότι είναι

γνωστά για τις αντικαρκινικές τους ιδιότητες, προσφέρουν επίσης μια εντυπωσιακή ποσότητα αδιάλυτων φυτικών ινών. Για παράδειγμα, 1 φλιτζάνι (76 γραμμάρια) ωμό μπρόκολο παρέχει περίπου 2 γραμμάρια διαιτητικών ινών, από τις οποίες όλες είναι αδιάλυτες. Αυτό βοηθά στην αύξηση των κοπράνων και στη μείωση της δυσκοιλιότητας.

Επιπλέον, τα σταυρανθή λαχανικά περιέχουν τη γλυκοσινολάτη, μια φυτική χημική ουσία που μπορεί να διασπαστεί από τα βακτήρια του εντέρου. Η ποικιλία των βακτηρίων του εντέρου συνδέεται με ένα πιο ανθεκτικό γαστρεντερικό σύστημα, καθώς και με βελτιωμένη ανοσία. Αυτό, καθώς και η περιεκτικότητά τους σε αδιάλυτες ίνες, καθιστούν τα σταυρανθή λαχανικά μια εξαιρετική επιλογή για την πρόληψη των αιμορροΐδων.

4. Αγκινάρες

  Οι αγκινάρες είναι γεμάτες με φυτικές ίνες, με μια μεσαίου μεγέθους (128 γραμμάρια)

αγκινάρα να περιέχει περίπου 7 γραμμάρια φυτικών ινών. Όπως πολλές τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, οι ίνες της αγκινάρας βοηθούν στη διατροφή των φιλικών βακτηρίων στο έντερο.

  Δύο μελέτες σε ανθρώπους έδειξαν ότι η ινουλίνη, ένας τύπος διαλυτής ίνας στις αγκινάρες, αύξησε τον αριθμό των ωφέλιμων βακτηρίων του εντέρου, όπως τα Bifidobacteria και τα Lactobacilli. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της εμφάνισης των αιμορροΐδων ή να μειώσει τα συμπτώματά τους διατηρώντας το έντερο υγιές και λειτουργικό.

5. Ριζώδη λαχανικά

  Τα ριζώδη λαχανικά όπως οι γλυκοπατάτες, τα γογγύλια, τα παντζάρια, τα καρότα και οι

πατάτες είναι χορταστικά και γεμάτα θρεπτικά συστατικά. Είναι πλούσια σε υγιεινές για το έντερο φυτικές ίνες, που περιέχουν περίπου 3-5 γραμμάρια ανά μερίδα.

  Επιπλέον, οι μαγειρεμένες λευκές πατάτες περιέχουν ένα είδος υδατάνθρακα που είναι γνωστός ως ανθεκτικό άμυλο, το οποίο περνάει από το πεπτικό σας σύστημα άπεπτο. Όπως και οι διαλυτές φυτικές ίνες, βοηθά στην τροφοδοσία των φιλικών βακτηρίων του εντέρου. Αυτό μειώνει τη δυσκοιλιότητα και μπορεί να διευκολύνει τα συμπτώματα των αιμορροΐδων.

  Ο καλύτερος τρόπος για να εντάξετε τα ριζώδη λαχανικά στη διατροφή είναι να τα ψήσετε στον ατμό, να σοτάρετε ή να τα βράσετε με τη φλούδα τους.

6. Πιπεριές

Ένα άλλο εξαιρετικό λαχανικό που βοηθάει στις αιμορροΐδες είναι η πιπεριά. Κάθε φλιτζάνι 92 γραμμάρια κομμένες σε φέτες πιπεριές αποδίδει σχεδόν 2g φυτικών ινών. Αν και δεν είναι τόσο πλούσιες σε φυτικές ίνες όσο άλλα λαχανικά, είναι πολύ ενυδατικές με περιεκτικότητα σε νερό 93%. Μαζί με τις φυτικές ίνες, αυτό κάνει την αποβολή των κοπράνων πιο εύκολη.

7. Σέλινο, αγγούρια και πεπόνια

  Όπως και οι πιπεριές, το σέλινο περιέχει πολύ νερό, καθώς και φυτικές ίνες. Αυτό μαλακώνει

τα κόπρανα και βοηθά στην εύκολη αποβολή τους. Ένα μεγάλο σέλινο 28–31cm παρέχει 1g φυτικών ινών και αποτελείται από 95% νερό. Κόψτε αυτό το τραγανό λαχανικό σε σαλάτες ή προσθέστε το σε σούπες και λαδερά.

  Τα αγγούρια και τα πεπόνια ανήκουν στην οικογένεια Cucurbitaceae και περιέχουν και αυτά νερό και φυτικές ίνες και βοηθούν στη δυσκοιλιότητα.  

8. Αχλάδια και μήλα

  Ένα μέτριο αχλάδι περιέχει σχεδόν 6g φυτικών ινών, που είναι το 22% των ημερήσιων αναγκών σε φυτικές ίνες. Φροντίστε να φάτε αυτό το φρούτο με τη φλούδα, καθώς εκεί βρίσκονται πολλές από τις ίνες. Τα αχλάδια αποτελούν ένα εξαιρετικό σνακ από μόνα τους

ή μπορούν να μαγειρευτούν ή να προστεθούν σε σούπες ή σαλάτες.

  Όπως τα αχλάδια, έτσι και τα μήλα διαθέτουν εντυπωσιακή ποσότητα φυτικών ινών. Για παράδειγμα, ένα μέτριο μήλο έχει σχεδόν 5g φυτικών ινών. Μια από αυτές τις ίνες είναι η πηκτίνη, μια διαλυτή ίνα που βρίσκεται στα φρούτα η οποία, όταν συνδυαστεί με νερό, σχηματίζει ένα ζελέ. Αυτό βοηθά τα κόπρανα να μαλακώσουν, καθώς και στην αύξηση του όγκου τους, διευκολύνοντας την λειτουργικότητα και βοηθώντας την ενόχληση που σχετίζεται με τις αιμορροΐδες.

9. Μπανάνες

  Διαθέτοντας τόσο πηκτίνη όσο και ανθεκτικό άμυλο, οι μπανάνες είναι μια ιδανική τροφή για

να ενσωματώσετε στη διατροφή, ώστε να βελτιωθούν τα συμπτώματα των αιμορροΐδων. Μια μέτρια μπανάνα 18–20cm παρέχει 3 γραμμάρια φυτικών ινών. Ενώ η πηκτίνη δημιουργεί ένα τζελ στην πεπτική οδό, το ανθεκτικό άμυλο τροφοδοτεί τα φιλικά βακτήρια του εντέρου σας και αυτό αποτελεί έναν εξαιρετικό συνδυασμό για να βοηθήσει τις αιμορροΐδες.

10. Δαμάσκηνα

  Τα δαμάσκηνα θεωρούνται καθαρτικό της φύσης. Μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση μέτριας ποσότητας, έως και 10 δαμάσκηνων ημερησίως, μπορεί να βελτιώσει τη συνοχή των κοπράνων και την πεπτική κινητικότητα σε άτομα με δυσκοιλιότητα.

  Αυτό δεν αποδίδεται μόνο στις φυτικές ίνες αλλά και στη σορβιτόλη. Η σορβιτόλη είναι ή αλλιώς γλυκιτόλη αποτελεί μια φυσική σάκχαρο-αλκοόλη που έχει ήπια καθαρτική δράση. Μπορεί να ανακουφίσει από τα σοβαρά συμπτώματα της δυσκοιλιότητας. Αυτό συμβαίνει επειδή η σορβιτόλη είναι οσμωτικό καθαρτικό και βοηθά στη διατήρηση του νερού στα κόπρανα. Αυτό βοηθά τα κόπρανα να είναι μαλακά και να κινούνται εύκολα στο έντερο.

Τα βραστά δαμάσκηνα περιέχουν λίγο περισσότερο νερό. Για να τα φτιάξετε, απλά σιγοβράστε τα αποξηραμένα δαμάσκηνα σε φιλτραρισμένο νερό για 10 λεπτά ή μέχρι να μαλακώσουν.

11. Υγρά

  Το να διατηρείτε τον εαυτό σας ενυδατωμένο θα σας βοηθήσει να κάνετε τα κόπρανα πιο μαλακά και το έντερό σας περισσότερο λειτουργικό. Το πόσο νερό πρέπει να πίνετε εξαρτάται από την ηλικία, το φύλο και το επίπεδο δραστηριότητάς σας. Φροντίστε να επιλέγετε νερό τις περισσότερες φορές. Αν χρειάζεστε λίγο περισσότερη γεύση, βάλτε φέτες λεμονιού ή μούρα. Μπορείτε περιστασιακά να πίνετε άλλα υγρά με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, όπως τσάι χωρίς ζάχαρη και ζωμούς με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο.

Τροφές προς αποφυγή

  Είναι καλή ιδέα να περιορίσετε τα τρόφιμα που είναι χαμηλά σε φυτικές ίνες. Αυτά μπορεί να επιδεινώσουν τη δυσκοιλιότητα, η οποία μπορεί να προκαλέσει αιμορροΐδες. Τροφές με χαμηλή περιεκτικότητα σε ίνες που πρέπει να αποφεύγετε περιλαμβάνουν:

- Γαλακτοκομικά προϊόντα: αυτά περιλαμβάνουν γάλα, τυρί και άλλες ποικιλίες.

- Άσπρο αλεύρι: σε αυτό το αλεύρι έχει αφαιρεθεί το πίτουρο και το φύτρο, με αποτέλεσμα να έχουν λιγότερες φυτικές ίνες. Τα προϊόντα που παρασκευάζονται από αυτό το είδος αλευριού περιλαμβάνουν λευκά ψωμιά, ζυμαρικά και κουλούρια.

- Κόκκινο κρέας: αποφύγετε αυτό το είδος κρέατος, καθώς χρειάζεται περισσότερος χρόνος για την πέψη και μπορεί να επιδεινώσει τη δυσκοιλιότητα.

- Επεξεργασμένα κρέατα: αυτά τα τρόφιμα, όπως τα αλλαντικά, έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο, αυξάνοντας τον κίνδυνο δυσκοιλιότητας.

- Τηγανητά φαγητά: μπορεί να είναι σκληρά για το πεπτικό σας σύστημα και δύσκολα στη χώνεψη.

- Αλμυρά τρόφιμα: μπορεί να προκαλέσουν φούσκωμα και να κάνουν τις αιμορροΐδες σας πιο ευαίσθητες.

Θα πρέπει επίσης να αποφύγετε:

- Πικάντικα φαγητά: αν και δεν είναι απαραίτητα χαμηλή σε φυτικές ίνες, τα πικάντικα τρόφιμα μπορεί να αυξήσουν τον πόνο και την ενόχληση που σχετίζονται με τις αιμορροΐδες.

- Ροφήματα με καφεΐνη: αυτά τα ποτά, ειδικά ο καφές, μπορεί να σκληρύνουν τα κόπρανα σας.

- Αλκοόλ: όπως τα ποτά με καφεΐνη, τα αλκοολούχα ποτά μπορούν να επιδεινώσουν την ενόχληση των αιμορροΐδων.

  Συμπερασματικά, οι αιμορροΐδες, μπορεί να προκαλέσουν πολύ πόνο και δυσφορία. Η αύξηση της πρόσληψης φυτικών ινών μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων, όπως και η καλή ενυδάτωση. Τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα όσπρια, τα λαχανικά και τα φρούτα είναι γεμάτα με φυτικές ίνες. Η κατανάλωση των περισσότερων από αυτά μπορεί να σας βοηθήσει να αποτρέψετε τη δυσκοιλιότητα και επομένως τις αιμορροΐδες. Ωστόσο, εάν τα συμπτώματά σας δεν βελτιωθούν ή επιδεινωθούν, επισκεφθείτε τον γιατρό σας για να καθορίσει την ανάλογη θεραπεία για εσάς.

Ιωάννα Καλυβά

Διαιτολόγος - Διατροφολόγος