Η Βεγορίτιδα μέσα από τα μάτια των Γάλλων στρατιωτών του Α’ Παγκοσμίου πολέμου…

«Η Στρατιά της Ανατολής»… (Από το ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ που κυκλοφορεί)

  Η Στρατιά της Ανατολής (Armée d’Orient) ήταν γαλλικό εκστρατευτικό σώμα που δημιουργήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1915 με αφορμή την κατάληψη της Σερβίας από τις γερμανικές, αυστριακές και βουλγαρικές δυνάμεις.

 

 Στρατοπέδευσε στη Θεσσαλονίκη από το 1915 δρώντας στα Βαλκάνια στη διάρκεια του A΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

  Στις 11 Αυγούστου του 1916 όλες οι συμμαχικές δυνάμεις του Μετώπου της Θεσσαλονίκης τέθηκαν υπό ενοποιημένη διοίκηση. Ανώτατος διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων, ανέλαβε ο επικεφαλής της Στρατιάς της Ανατολής, στρατηγός Maurice Paul Emmanuel Sarrail.

  Το Σάββατο 27 Οκτωβρίου 2018 παραβρέθηκα στο Τελλόγλειο  Ίδρυμα Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σε μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκθεση που άνοιξε τις πύλες της στο κοινό με τίτλο «Η Στρατιά της Ανατολής ζωγραφίζει τη Θεσσαλονίκη».

  Την έκθεση εγκαινίασε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος. Για την πραγματοποίησή της, συνεργάστηκαν γαλλικά πολιτιστικά ιδρύματα όπως το Musée de l’ Armée, το Μουσείο Pompidou, το Institut de France και η Γαλλική Σχολή Αθηνών, καθώς και η Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας, το ΜΙΕΤ, το ΕΛΙΑ, η συλλογή Αρσέν και Ρουπέν Καλφαγιάν και άλλοι ιδιώτες συλλέκτες εντός και εκτός Ελλάδας.

  Ο Γενικός Πρόξενος της Γαλλίας και Διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης κ. Philippe Ray στην ομιλία του ανέφερε: «Καταγράφεται μία περίοδος ελάχιστα γνωστή τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ελλάδα, σε σημείο που δεν αναφέρεται ούτε καν στα σχολικά εγχειρίδια κι αυτό διότι στη Γαλλία έδωσαν περισσότερη έμφαση στο Δυτικό Μέτωπο, ενώ στην Ελλάδα υπήρχαν την ίδια εποχή άλλα μεγάλα γεγονότα».

  Η Θεσσαλονίκη και η ευρύτερη περιοχή της στη διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου (1915 - 1918), ο πολιτισμός της, η τοπογραφία της, η αρχαιολογία, η πληθυσμιακή της σύνθεση και  η σχέση της με τον πόλεμο, πρωταγωνιστεί στην έκθεση μέσα από πλούσιο εικαστικό κυρίως υλικό (περισσότερα από 400 έργα - σχέδια, ακουαρέλες, λάδια, καρτ ποστάλ), πολλά από τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό.

  Πρόκειται για έργα Γάλλων κυρίως στρατιωτών - καλλιτεχνών της Στρατιάς της Ανατολής.

  Καταδεικνύεται μία τραγική σελίδα της ευρωπαϊκής ιστορίας που επαναφέρει στη μνήμη μας, τα δεινά που μπορούν να προκύψουν όταν η Ευρώπη κυριαρχείται από τον εθνικισμό, τον αλυτρωτισμό και τις ηγεμονικές τάσεις.

  Το γεγονός αποτελεί και εφαλτήριο στοχασμού για τις προσπάθειες που επιβάλλεται να καταβληθούν σήμερα στην κατεύθυνση της διατήρησης της σταθερότητας και της ειρήνης στην περιοχή, ιδιαίτερα στους χαλεπούς καιρούς που διανύουμε.

  Παράλληλα όμως αναδεικνύονται οι παραδοσιακά ισχυροί και διαχρονικοί δεσμοί φιλίας των δύο κρατών, Ελλάδος και Γαλλίας τόσο στις δύσκολες συνθήκες του πολέμου (όπως επί παραδείγματι στην ιστορική μάχη του Σκρα όπου Έλληνες και Γάλλοι πολέμησαν από κοινού κατά τον Μεγάλο Πόλεμο), όσο και στον τομέα του πολιτισμού.

  Το πολύ ενδιαφέρον στοιχείο για την περιοχή του Αμυνταίου και κυρίως για τη λίμνη Βεγορίτιδα, είναι ότι ανάμεσα στα εκθέματα υπάρχει και μία ακουαρέλα διαστάσεων 21,5Χ29 εκ. με θέμα: «Η λίμνη του Οστρόβου (Βεγορίτιδα)» (1917), που αποδίδεται στον Eugéne Delécluse, από τη συλλογή Αρσέν και Ρουπέν Καλφαγιάν.

  Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 10 Φεβρουαρίου 2019. Συνιστώ ανεπιφύλακτα να την επισκεφτείτε όσοι βρεθείτε στη Θεσσαλονίκη την περίοδο αυτή.

Μαρίνα Κάγκα